بررسی فضای ائتلاف در انتخابات مجلس هشتم /اصلاح طلبان و مثلث اتحاد

سجاد سالک؛ توافق و تفاهم گروه های تحول خواه حول سه چهره شاخص اصلاح طلب، علاوه بر اینکه خرسندی و امیدواری تحول خواهان را پدید آورده، باعث ایجاد ناراحتی بسیاری در میان اصولگرایان شده است.

اگر زمانی اصلاح طلبان با این اتهام روبه رو بودند که در اجرای تغییرات مسالمت جویانه خود، افراطی و ساختارشکنانه پیش می روند، اکنون از جانب برخی اصولگرایان با این پرسش مواجه شده اند که چرا در پروژه اصلاحات سیاسی زیر چتر آیت الله هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و مهدی کروبی گرد آمده اند.
با این حال به نظر می رسد خرده گیری های اخیر اصولگرایان از اجماع نظر اصلاح طلبان و پیگیری برنامه ها با هماهنگی بزرگان اصلاحات بیشتر ناشی از عصبانیت و ترسی باشد که در آستانه انتخابات مجلس هفتم، اصولگرایان را در معرض شکست قرار می دهد.
هر چه باشد آیت الله هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و مهدی کروبی هر سه از جمله شخصیت هایی هستند که علاوه بر سوابق انقلابی و ارزشی در جبهه اصلاحات هم دارای محبوبیت بسیاری هستند، چنانکه حضور حتی یکی از آنها نیز در هر تشکلی می تواند باعث انسجام و هماهنگی امور شود.
در این شرایط همسویی سه چهره شاخص تحول خواه و از آن مهمتر، هماهنگی تمام گروه های عضو جبهه اصلاحات با این سه نفر، شرایطی را پدید آورده که از آن می توان تحت عنوان مرجعیت سیاسی در صف اصلاح طلبان نام برد.
این در شرایطی است که هر چه بر میزان یکدلی و تفاهم گروه های تحول خواه افزوده می شود در مقابل شکاف ها و درگیری های داخلی جناح اصولگرا روزبه روز بیشتر می شود؛ چنانکه روز گذشته سخنگوی جمعیت وفاداران انقلاب اسلامی تلاش های اصولگرایان برای اجماع را بی اثر کرد و گفت؛ تشکیل شورای معتمدین گروه های اصولگرا، مورد اجماع همه گروه های اصولگرا نیست. در همین حال، این نظر مطرح شد که با توجه به خارج بودن جریانات اصلاح طلب از قدرت، امکان نزدیکی و همگرایی آنها بیش از جریان اصولگرا فراهم بوده و به همین نسبت امکان پیروزی شان در انتخابات هم بسیار بیشتر است.
همچنین همسویی و همگرایی تمام گروه های اصلاح طلب یا مثلث هاشمی، خاتمی و کروبی این امکان را به تحول خواهان می بخشد که از حرکت های گریز از مرکز جلوگیری شده و تمام برنامه ها بر مدار عقلانیت شکل بگیرد. به این ترتیب محبوبیت بالای هر سه چهره شاخص اصلاح طلب و ویژگی ذاتی آنها در مسیر اعتدال و دوری از افراط گرایی، خوش بینی های بالایی را در میان تحول خواهان برمی انگیزد.
این در حالی است که در جناح اصولگرا نه تنها مرجعیتی وجود ندارد، بلکه گروه های متفرق عضو این جناح، هر یک ساز خود را نواخته و اجماع نظری در تبعیت از نظر بزرگان اصولگرا وجود ندارد. چنین است که حامیان دولت بر یک طبل می کوبند، اصولگرایان مجلس شیپور دیگری می نوازند، تشکل های اصولگرا دهل را به صدا در می آورند و در نهایت رهبری نیست تا با چرخش آرشه در فضا میان این همه نوازندگان، هارمونی ایجاد کند.ناتوانی اصولگرایان در همسویی و همگرایی حالا به واکنش های شتاب زده ای منجر شده و اظهاراتی را سبب شده که همه از خشم و ناراحتی ناشی از وحدت نظر اصلاح طلبان معطوف شده است.
فعالان سیاسی اصلاح طلب اما بی توجه به هیاهوی تبلیغاتی و خشمگینانه اصولگرایان به فعالیت های خود ادامه داده و با روش مسالمت جویانه و مشی اعتدال به حضور مقتدرانه در انتخابات مجلس شورای اسلامی می اندیشند.
در ادامه هماهنگی های اصلاح طلبان برای شرکت در انتخابات یک عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی از قرار تشکیل کمیته ای با عنوان کمیته انتخابات در جبهه اصلاحات خبر داد و گفت؛ هدف این است که این کمیته از یک حرکت سراسری در انتخاب مجلس هشتم پشتیبانی کند.
هدایت آقایی در گفت وگو با ایسنا اضافه کرد؛ احتمالا با همان الگویی که اصلاح طلبان در انتخابات مجلس ششم حرکت کردند این حرکت پیش خواهد رفت و این بحثی است که به احتمال زیاد در جلسه آینده جبهه اصلاحات نهایی می شود.وی با بیان اینکه طبق این الگو کسانی برای کمیته انتخاب می شوند که بتوانند تفرق و تکثر آرا را به جمع بندی و اتحاد نظر برسانند، ادامه داد؛ البته ما خوشبین هستیم که در دوره جدید از آنجا که بیشتر گروه ها و احزاب اصلاح طلب به اندازه کافی تجربه پیدا کرده اند خودشان در مناطق مختلف به جمع بندی نهایی و اتفاق نظر برسند.
مجموعه تحولات موجود در دو جریان محافظه کار و تحول خواه در مجموع افق روشتی را پیش روی اصلاح طلبان مجسم می کند. این در حالی است که اصولگرایان در میان تفرق و شکاف های موجود در بین خود با نگرانی به آینده نگاه می کنند.